The boots van Roots bij ...
Erve Slendebroek
We stappen met de ‘BOOTS VAN ROOTS’ op het erf van Erve Slendebroek. Relatiebeheerder Ruben van der Woude gaat op de koffie bij Jaco en Roelien Visscher, die A2-melk produceren en verzuivelen wat nog niet heel bekend is in Nederland. Voor de zuivelverwerking zijn extra handen nodig. Deze worden inmiddels al heel wat jaren verloond door Roots, dat werkt!
Al meer dan 150 jaar staat het melkveebedrijf op de huidige plek aan de zuidkant van Zwolle. Het is een echt familiebedrijf, waar de 6e generatie inmiddels ook geworteld is. Zoon Arjan heeft tijdens zijn studie op diverse bedrijven gewerkt via Roots, dat werkt! Momenteel is hij volledig actief binnen de maatschap waar hij zich bezighoudt met de werkzaamheden in en rondom de stal.
Het roer om
Vijf jaar geleden kozen Jaco en Roelien Visscher ervoor om het roer om te gooien. Een bewuste keuze. Ga je mee in de groei van alleen maar groter worden, ga je jezelf specialiseren of een nieuwe tak ernaast doen? Voor dat laatste is gekozen. Sinds de keuze is gemaakt om zelf te gaan verzuivelen, is er veel veranderd op het bedrijf. Van een gangbaar boerenbedrijf naar een volledig biologisch melkveebedrijf, met productie van A2-melk. Roelien vertelt; “Omdat ik zelf geen tarwe verdraag en weet hoe moeilijk het is om bijzondere producten te kunnen kopen, hadden we zoiets van: hoe mooi zou het zijn als je ‘gewone’ melk hebt die mensen met koemelkintolerantie wel kunnen verdragen. En ook nog eens voor een betaalbare prijs.” Een natuurlijk melkproduct van puur natuur, met een bijzondere eiwitsamenstelling. Maar de meeste mensen zien het vooral als heerlijke boerderijzuivel. En dat is te merken aan de toeloop naar hun eigen boerderijwinkel en de afzet in de wijde regio. Met een groot assortiment van onder andere verse melk, chocoladevla, tot kefir en zelfs eigen handzeep.
Roelien vertelt: “Het is gewoon heel mooi om van melk als basisproduct, karnemelk, boter, yoghurt of allerlei andere producten te maken. Dat zijn hele bijzondere processen en het geeft voldoening om met elkaar een mooi product neer te zetten. Met gemotiveerde mensen is dat heel fijn. Medewerkers die er ook van willen leren en niet alleen hun ding doen en geen interesse tonen.” Door de kleinschaligheid zijn de medewerkers betrokken bij alle processen.
Tijdens het koffiebezoek waren Anita en Mirjan via Roots aan het werk bij Erve Slendebroek. Mirjan is bezig met het portioneren van de boter en Anita staat aan de vullijn om de flessen met karnemelk te vullen. “Het werk bij Erve Slendebroek is bijzonder mooi, omdat ik met zo'n mooi product én met leuke collega's mag werken!”, vertelt Anita. “Van het basis product melk kunnen we zo veel andere producten maken. Mijn favoriet is het maken van boter. De ambachtelijke manier van boter karnen, dat hele proces, daar word ik enthousiast van. En dat zorgt voor een glimlach op mijn gezicht.”
Vervanging gevonden tijdens zwangerschapsverlof
Doordat zoon Arjan destijds al bij Roots (toen nog HRPM) in dienst was, waren ze bekent met de dienstverlening. Voor het melkvee hadden ze wel eens medewerkers van Roots aan het werk gehad en dat is altijd goed bevallen. Het is prettig om een uitzendbureau te hebben, dat feeling heeft met de agrarische sector. De lijnen met de relatiebeheerder Ruben zijn kort en fijn. Qua urenverwerking verloopt het geruisloos en op rolletjes. Zelden hoeft er aan de bel getrokken te worden, want er zijn weinig wisselingen in het personeel. Wat goed is, is goed. “Onlangs is er een medewerker met zwangerschapsverlof gegaan en lukt het Roots toch weer om ons te voorzien van een tijdelijke vervanger.”, verteld Roelien. Medeweker Anita vult aan: “Het werken via Roots is prettig. Ik hoef nooit ergens achteraan, en ik ga binnenkort op cursus, mede door een bijdrage van Roots, dat werkt. Kan niet beter, toch?”
Wat is A2 Melk
A2-melk is uniek in Nederland. De vertering van deze melk en zuivelproducten verloopt anders en blijkt voor veel mensen, ook voor hen die doorgaans problemen hebben met koemelk, goed te verteren. A2-melk wordt geproduceerd door koeien die daarvoor op basis van hun natuurlijke DNA geselecteerd zijn, en heeft niets te maken met genetische manipulatie. Deze bijzondere erfelijke eigenschap, gecombineerd met een ecologisch verantwoorde en duurzame bedrijfsvoering, zorgt voor zuivel met unieke eigenschappen. Bovendien komt het verantwoorde voedselbeleid de smaak en de bijzondere samenstelling van onze zuivel ten goede. De koeien eten veel diverse grassoorten en kruiden en krijgen géén voeding waarvan het genetisch materiaal (DNA) op kunstmatige wijze is aangepast.
Afzet in de wijde regio
Erve Slendebroek heeft in de wijde regio verkooppunten, waarvan hun eigen boerderijwinkel een belangrijke is. Jaco zelf levert elke dinsdag en woensdag nieuwe voorraad aan de diverse afzetkanalen. Van horeca, delicatessezaken, webwinkels tot aan supermarkten. Ook komen afnemers zelf hun zuivel ophalen voor hun winkel of grossier. Ongeveer 25% van de melkproductie wordt gebruikt voor de eigen verzuiveling. De overige liters worden geleverd aan de melkfabriek. Helaas heeft A2-melk nog geen meerwaarde voor de melkfabriek.
Het weekschema van de verzuiveling zit strak in elkaar qua werkzaamheden per dag. Als de medewerkers om 7 uur ’s ochtends binnenkomen, heeft Roelien al de eerste karn klaar staan om af te gaan zeven voor de karnemelk en boter. Ondertussen komt er verse melk binnen om gepasteuriseerde melk en vla van te maken. Zodra het afzeven klaar is gaat de ene medewerker de boter verpakken en de andere de flessen afvullen met karnemelk. Ondertussen moeten allerlei processen in de gaten worden gehouden, zoals de (voor)bereidingen van de verwerking op volgende dag. De maandag is echt de dag van karnemelk, boter, melk en vla. Op dinsdag worden de producten verwerkt die een korte verzuring nodig hebben, zoals yoghurt en kefir. Zo heeft de hele week een vaststaand schema en kan er niet heel makkelijk geschoven worden in de planning. Dat laatste maakt het met feestdagen best wel eens lastig.
Gelijkwaardig zijn aan medewerkers
Roelien werkt meestal samen met de Roots-medewerkers en stelt zich niet op als leidinggevende. “We zijn hier heel gelijkwaardig aan elkaar en ik voel me net zoveel personeelslid als de medewerkers” aldus Roelien. Doordat de medewerkers al jaren werken op het bedrijf, kunnen ze heel zelfstandig werken. Zulke krachten wil je niet missen. Ik kan ze met een gerust hart even alleen laten. Onze medewerkers moeten scherp en goed alert zijn bij alle processen. Staat bijvoorbeeld de ketel op de juiste temperatuur ingesteld? Daarbij is hygiënisch werken erg belangrijk. moeten hygiënisch netjes kunnen werken. Je moet heel veel voelhorens hebben eigenlijk, om de kwaliteit van het product te waarborgen. Inzicht is belangrijk en een medewerker moet in staat zijn om makkelijk, veel handelingen door elkaar heen te doen.”
Op de vraag wanneer medewerkers Roelien aan het lachen maken, moet ze direct giechelen. “Het geeft altijd gezelligheid als ze er zijn. Er is wel eens gekkigheid onderling, je werkt tenslotte met waterslangen.”, vertelt ze met een knipoog. “Je hebt elkaar hard nodig en dan is een lolletje op zijn tijd fijn.”
Kruidenrijk gras voor gezonde samenstelling van vetzuren
Het feit dat de melkkoeien enkel grasgevoerd worden, geeft een extra uitdaging bij de verzuiveling. Roelien: “Voor de productie maakt het wel verschil, je kunt veel minder makkelijk sturen. Omdat we niet bijvoeren met bijvoorbeeld mais en soja. We zijn echt afhankelijk wat de bodem en het kruidenrijke grasland ons geeft”. Dit maakt dat de verhouding van de vetzuren anders zijn bij reguliere melkkoeien. Roelien: “Dat heeft invloed op je producten”. De gezonde samenstelling van die vetzuren is goed voor je gezondheid, maar bemoeilijkt wel het proces van bijvoorbeeld het boter maken. Die is gewoon zachter. Een aantal hele droge jaren zijn heel spannend geweest om voldoende gras te hebben.
Roelien: “Vroeger waren we puur gericht op productie en op gehaltes. Nu ben je veel meer bezig met de koe. Is die in balans, is die fit, hoe lang gaat die nog mee. Het gaat niet meer om die laatste liters productie, maar het gaat erom dat alles mooi in balans is.” Alles begint bij een gezonde bodem, de basis voor gezonde gewassen, met als gevolg gezonde koeien. Die produceren gezonde melk en mest. Balans en kringloop zijn belangrijke sleutelwoorden op dit bedrijf.
Meer weten over Erve Slendebroek?
Lees meer over het bedrijf, hun smakelijke producten en de verkooppunten.
Toch zijn er ook vraagstukken. Het is een uitdaging hoe verder te gaan in de zuivel. Is het goed zoals het is of moet het assortiment uitgebreid worden met zelf kaas of ijs maken. De familie wil hun medewerkers blijven boeien en binden. Met ondersteuning van Roots, dat werkt! gaan ze een cursus kaasmaken volgen.
Toekomstvisie
Er wordt wel eens gefilosofeerd over de toekomst en de bedrijfsopvolging. Zoon Arjan wil in de toekomst het bedrijf graag overnemen, maar kan de verzuiveling, vanwege de arbeids intensiviteit, niet zelfstandig naast het melkbedrijf opbrengen. Hij wil de verzuiveltak er heel graag bijhouden, maar dan moet het wel zelfstandig kunnen draaien. Er is heel veel werk wat buiten de reguliere werktijden valt, wat nu door Roelien wordt gedaan. “We zijn er aan begonnen, het loopt en dat is mooi. We hopen zelf nog heel veel jaren door te kunnen. Maar de bedrijfsopvolging is wel een groot vraagstuk”, zegt Roelien. De wens dat het bedrijf in de toekomst op een goede manier voortgezet kan worden, staat buiten kijf.
Het bedrijf loopt goed na de omschakeling naar een biologisch melkveebedrijf met de kringloopgedachte. Daar zijn Jaco en Roelien vooral dankbaar voor.
Meer weten over Erve Slendebroek?
Lees meer over het bedrijf, hun smakelijke producten en de verkooppunten.
